2013-08-01. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Wykłady dla Kursu 2023 i wcześniejsze

SPIS ↓ Ekwiwalencje - czyli wzajemne podobieństwa i... »

Czytaj w Czytelni

Podstawowe symbole i elementy kosmogramu: planety, znaki, osie ! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.

Wątek forum dla tego wykładu: Planety, znaki, osie »

Oto przykładowy kosmogram – wyrysowany przez serwis „Astrotheme” urodzeniowy kosmogram (horoskop) znanego amerykańskiego aktora Jacka Nicholsona:

Kosmogram ma kształt koła (chociaż w czasach przednowoczesnych rysowano też je jako prostokąty; nie zajmujemy się tym) – i jest obrazem ekliptyki czyli płaszczyzny w przestrzeni po której krążą planety wokół Słońca, a Księżyc wokół Ziemi. (Biorąc ściśle, planety odchylają się od tej płaszczyzny, ale ten fakt na razie pomijamy.) Jeśli całe niebo przedstawimy jako powierzchnię kuli czyli sferę - sferę niebieską (tak się robi na globusach nieba lub w planetariach) – to ekliptyka będzie kołem wielkim na tej sferze, czyli takim kołem, które dzieli sferę na dwie równe połowy.

Ponieważ planety w swoim ruchu, tak jak je widać od nas z Ziemi, przebywają w pobliżu ekliptyki, to resztę nieba w astrologii pomija się i rysuje samą ekliptykę – jako właśnie kosmogram.

Kosmogram rysuje się na daną chwilę czasu i dla danego miejsca (położenia geograficznego) na Ziemi.


Czytaj więcej:


Elementy kosmogramu: planety

Na kosmogramie zaznacza się miejsca (ściśle biorąc: kierunki w przestrzeni) w których znajdują się planety. Planety oznacza się ich tradycyjnymi „znaczkami” czyli glifami. Niżej skopiowane z tamtego kosmogramu:

Uwaga: kolory tutaj użyte są zupełnie dowolne i nie ma obowiązku rysować planet ani w takich kolorach ani w jakichkolwiek.

W powyższym kosmogramie glify planet naniesiono na zewnątrz koła kosmogramu, ale równie dobrze mogą być wewnątrz; tak jest w kosmogramach AstroAkademii; oto Jack Nicholson w wersji AstroAkademii:

Glify planet są tu wewnątrz koła i nie-kolorowe, za to kolorowane są znaki zodiaku, o których dalej.

Przy planetach (zwykle) podaje się ich położenie („długość”) w stopniach i minutach; często specjalnym znaczkiem zaznacza się, gdy „idą” ruchem wstecznym, o którym powiem dalej.

Do planet w sensie astrologii zalicza się Słońce i Księżyc, które w sensie astronomicznym (fizycznym) nie są planetami: Słońce jest gwiazdą, a Księżyc satelitą („księżycem”) Ziemi. Także Plutona astronomowie nie zaliczają do planet, a do innej klasy ciał niebieskich: Pluton jest tam „planetą karłowatą”. Klasa niewielkich i dalekich ciał niebieskich podobnych do niego bywa też nazywana zbiorczo „plutonami”. (Te klasyfikacje nie mają znaczenia dla astrologii.)

Na kosmogramie z Astrotheme są też zaznaczone na podobieństwo planet inne, następujące obiekty:

Chiron daleka planetoida
Punkt Szczęścia, Pars Fortunae umowny punkt
Lilith drugie ognisko orbity Księżyca
węzeł wstępujący orbity Księżyca miejsce w którym Księżyc ściśle przechodzi przez ekliptykę i może powodować zaćmienia

Te obiekty nie są planetami, nie są konieczne do rozumienia kosmogramu i na razie nie będziemy się nimi zajmować. Programy do rysowania kosmogramów mogą takich drugorzędnych obiektów rysować więcej – i tym się też nie kłopoczemy.


„Kosmogram” czy „horoskop”?

Czy mówimy „kosmogram”, czy „horoskop”? Kiedy i jak rozróżniamy te pojęcia? – W zasadzie jest to jedno i to samo. Staram się pisać i mówić „kosmogram”, kiedy mam na myśli „goły” wykres planet; a „horoskop”, kiedy ten kosmogram jest już w jakimś stopniu zinterpretowany, kiedy coś już zostało opowiedziane o przedstawionej osobie, zdarzeniu, lub jeszcze ogólniej, o momencie czasu przedstawionym na kosmogramie jako rozkład planet.


Znaczenia/symbolika planet

„Planety” w astrologii maja sens podwójny. Z jednej strony są ciałami niebieskimi, fizycznymi obiektami w przestrzeni kosmicznej. Z drugiej strony są psychicznymi dyspozycjami (lub „siłami”, „mocami” czy „skłonnościami”) u człowieka, do którego odnosi się dany urodzeniowy kosmogram.

Wyliczam planety nie w ich przyjętej umownej kolejności, tylko najpierw te najbardziej wyraziste.

Mars. W urodzeniowym kosmogramie (horoskopie) pewnej osoby koduje jej siłę, „energiczność”, ruchliwość, zdolność do działania, zdecydowanie, przebojowość, wolę, także wolę wygrania i osiągnięcia celu. (Dlatego statystycznie często występuje w ważnych miejscach w kosmogramach sportowców i biznesmenów.) Koduje też takie mniej przyjemne cechy, jak agresja, kłótliwość, konfrontacyjność, trudność we współpracy.

Wenus. Koduje skłonność do zgody, ugodowość, koncentrację na przyjemnościach, na tym co „dobre” (więc także optymizm); zamiłowanie do ładnych rzeczy i przyjemnych wrażeń, jak sztuka, zdobienie, moda, muzyka, dobre jedzenie; kierowanie się harmonią i dopasowaniem; kochliwość. Zwykle Wenus jest silna w kosmogramach artystów.

Jowisz. Kluczowym hasłem dla niego jest ekspansja. Jowisz skłania do przekraczania ograniczeń, do wychodzenia z zastanego stanu na zewnątrz; jest też (jako psychologiczny czynnik) silnie społeczny, ponieważ przejawia się jako wychodzenie do ludzi i zajmowanie wśród nich wyróżnionego miejsca, funkcji i roli. Silny jest u aktorów i ludzi estrady, u polityków i wszelkich przywódców; także u zamiłowanych podróżników.

Saturn. Symbolizuje lub raczej koduje ograniczenia – takie jak trzymanie się zasad, przepisów i regulaminów; dalej: skłonność i zamiłowanie do ciężkiej i uporczywej pracy (która zawsze wymaga różnych ograniczeń i samo-ograniczeń), do dyscypliny. Oznacza tez rozsądek – w przeciwieństwie do fantazjowania; skupienie na tym co materialne – w przeciwieństwie do lekko- i piękno-duchostwa.

Księżyc. Odpowiada za cechy społeczne, takie jak lgniecie do grupy, utożsamianie się z nią, „roztapianie” się w grupie, w społeczności. Podstawowo, taka grupą jest rodzina lub podobna do niej grupa rówieśnicza lub towarzyska. Psychicznym darem Księżyca jest wczuwanie się w stan psychiczny bliźniego, co też przejawia się negatywnie jako popadanie w emocjonalną zależność od innych. Pokrewną cechą jest skłonność do dzielenia się swoimi emocjami z innymi. Gauquelin statystyczną przewagę silnego Księżyca znalazł u poetów.

Pięć powyższych planet ma łatwo uchwytny sens psychologiczny czy osobowościowy. Pozostałe wyrażają się bardziej subtelnie.

Słońce. Koduje integrację osobowości; inaczej mówiąc, od siły Słońca w horoskopie zależy, czy ktoś „jest silną osobowością” i „wie czego chce” lub „hołduje jasno określonym wartościom” czy też „ma wyrazisty moralny kręgosłup” – czy przeciwnie, przy słabym Słońcu, jest „rozmemłany”, niejasny, chwiejny, niezdecydowany, „raz taki, raz owaki”.

Merkury. Koduje inteligencję, czyli sprawność myślenia, kojarzenia, także mówienia i pisania czyli „wyrażania się”. To, jak się przejawia, silnie zależy od innych planet.

Uran. Koduje skłonność do nowatorstwa i do abstrakcji, czyli zdolność do odrywania się od bieżącej sytuacji i podążania za nowymi skojarzeniami, często zaskakującymi dla innych. Sprzyja myśleniu analitycznemu, czyli wybierania szczegółów i przyglądania się im jak pod lupą.

Neptun. Odpowiada za rozpuszczanie granic, dzielących linii i barier, i ich przekraczanie. Dotyczy to granicy między jawą a snem, postrzeganiem a wizją, tym co świadome i podświadomością, tym co „normalnie” przytomne i tym, co szalone. Darem Neptuna jest intuicja (jako „wiedzenie samo przez się”), rozumienie obcych, kontaktowanie się z obcymi i odmiennymi sposobami myślenia i istnienia.

Pluton. Jego rolą są zachowania i dyspozycje, których używamy w sytuacjach skrajnych, a więc zagrożenia, zaskoczenia, czy konieczności radzenia sobie w sytuacjach nietypowych. Cechy, które daje Pluton, ujawniają się w stanach o wysokim napięciu emocji: gdy trzeba walczyć, ratować kogoś, stosować fortele czy sprostać konfrontacji; także w seksie.


Pytania/ćwiczenia:


Czytaj więcej:


Znaki zodiaku

Pełne koło ekliptyki liczące (jak każde koło/okrąg) 360 stopni, zostało podzielone na 12 części (sektorów) po 30 stopni. Początkiem tego podziału jest punkt, w którym przebywa Słońce w momencie wiosennej równonocy, czyli kiedy przekracza równik udając się na północną półkulę. Punkt ten tradycyjnie nazywa się Punktem Barana. Sektory te nazywają się (tradycyjnie) znakami zodiaku. Kolejne znaki nazywają się tak jak gwiazdozbiory, jednak na skutek zjawiska precesji (będzie o niej mowa później lub gdzie indziej) w dzisiejszych czasach znaki zodiaku przeważnie NIE leżą w miejscach gwiazdozbiorów o takiej samej nazwie. Np. sektor nazywany znakiem Barana leży obecnie przeważnie w gwiazdozbiorze Ryb. (Nie myśl o tym za wiele!)

Kolejne znaki zodiaku to:

1. Baran 2. Byk 3. Bliźnięta wiosenne:
Słońce przebywa w nich na wiosnę
(wiosna na półkuli północnej)
4. Rak 5. Lew 6. Panna Słońce latem
7. Waga 8. Skorpion 9. Strzelec jesienią
10. Koziorożec 11. Wodnik 12. Ryby zimą

Trójki znaków są przyporządkowane czterem żywiołom:

znaki żywioł odpowiedniki psychiczne
Baran, Lew, Strzelec ogień energia, zapał, entuzjazm, ruchliwość, walka, przewodzenie, inicjowanie
Byk, Panna, Koziorożec ziemia stabilność, dyscyplina, konkret, materialność, podtrzymywanie, trwanie, zmysłowość
Bliźnięta, Waga, Wodnik powietrze umysł, intelekt, szybkie kojarzenie, harmonia, dostosowanie się, komunikacja, zmiana
Rak, Skorpion, Ryby woda uczucia i uczuciowość, emocje, czucie, wrażliwość, lgnięcie, oddanie, emocjonalne uzależnienie

Program rysujący kosmogramy w AstroAkademii koloruje je zależnie od żywiołu: znaki ogniste: jasnoczerwone; ziemne: szare; powietrzne: białe lub kremowe; wodne: zielone. (Ktoś mógłby użyć innej konwencji.)


Formalnie znaki są też dzielone na trzy „jakości” po cztery:

„jakość” znaki
kardynalne Baran, Rak, Waga, Koziorożec
stałe Lew, Skorpion, Wodnik, Byk
zmienne Strzelec, Ryby, Bliźnięta, Panna

Bardziej wyczerpująco zostanie to omówione w następnych odcinkach.


Każdy znak ma swój „charakter” (podobnie jak ma go każda planeta); charakter planety zmienia się zależnie od tego, w którym znaku ona przebywa. Będzie o tym mowa w dalszych wykładach.


Czytaj więcej:


Pytania/ćwiczenia:


Osie

Podczas gdy planety są fizycznymi obiektami „mieszkającymi” w przestrzeni kosmicznej, a znaki są odcinkami (fazami) ich drogi na niebie (na ekliptyce) – to osie, inaczej punkty kardynalne kosmogramu, pokazują, jak niebo wraz ze znakami zodiaku i planetami jest ustawione względem obserwatora na Ziemi.

Dwa z punktów kardynalnych (osi) pokazują, gdzie leży horyzont. Są to: ascendent i descendent.

Ascendent jest to punkt, w którym ekliptyka przecina horyzont. Obiekt (planeta, gwiazda itp.), który w danej chwili i miejscu znajduje się w tym punkcie – wschodzi, czyli wynurza się spod horyzontu. Ascendent znajduje się na wschodzie; chociaż od ścisłego kierunku wschodniego może się różnić.

Descendent jest drugim punktem, w którym ekliptyka przecina horyzont. Obiekt na descendencie zachodzi, czyli chowa się pod horyzont. Descendent znajduje się (w przybliżeniu) na wschodzie. I w przestrzeni, i na wykresie kosmogramu, descendent leży dokładnie przeciwnie względem ascendentu.

Dwa kolejne punkty kardynalne (osie) pokazują, gdzie leżą południe i północ (w sensie kierunków). Mówiąc bardziej profesjonalnie, wskazują położenie lokalnego południka. Te punkty to medium coeli („śródniebie”) i imum coeli („dół nieba”, czasem mówi się „spód nieba”).

Medium coeli jest to punkt na ekliptyce, który leży dokładnie w kierunku południowym. Planeta (lub inny obiekt nieba) która w danej chwili i miejscu znajduje się w medium coeli, góruje, czyli mija najwyższy punkt swojej pozornej dziennej drogi (najwyższy nad horyzontem).

Imum coeli jest to punkt na ekliptyce, który leży dokładnie w kierunku północnym. Planeta (lub inny obiekt nieba) która w danej chwili i miejscu znajduje się w imum coeli, dołuje, czyli mija najniższy punkt swojej pozornej dziennej drogi (najniższy pod horyzontem). Oczywiście planety przebywające w i w pobliżu imum coeli są niewidoczne, znajdują się „głęboko pod ziemią”. Punkt imum coeli znajduje się dokładnie naprzeciwko medium coeli – zarówno w realnej przestrzeni, jaki na wykresie-kosmogramie.


Znaczenie osi w „życiu” planet

Planety, które znajdują się w pobliżu osi, czyli wschodzą, górują, zachodzą lub dołują, są szczególnie silne, w sensie astrologicznego wpływu. Ludzie, którzy w urodzeniowym kosmogramie mają tak położoną pewną planetę, mają osobowość w dużym stopniu zgodną z „charakterem” tej planety.


Pytania/ćwiczenia:


Czytaj więcej:


Charakter osi

Osie nie tylko wzmacniają działanie planet, ale również mają własny „charakter”, który uwidacznia się wtedy, gdy w pobliżu danego punktu kardynalnego (w pobliżu osi) znajduje się pewna planeta.

Planety w pobliżu ascendentu działają tak, że nosiciel tego horoskopu jest oryginalny, odróżnia się od innych, jest wyrazistą osobowością i „postacią”; akcentuje swoje „ja” i własną odrębność. Ludzie z planetami na ascendencie są zorientowani na siebie.

Planety posadowione w pobliżu medium coeli sprawiają, że ich nosiciele, mówiąc przenośnie, patrzą w górę”. Ludzie tacy są nastawieni na karierę, urzędy, udział w wielkich społecznych przedsięwzięciach i w wielkich strukturach, często o hierarchicznej budowie; łatwo odnajdują się w takich złożonych strukturach. Mają też wyraźną „społeczną maskę” i utożsamiają się ze swoją społeczną rolą.

Planety w pobliżu descendentu wywołują nastawienie na drugiego” i w praktyce są oznaką ludzi, którzy wyżywają się w licznych i bezpośrednich kontaktach – towarzyskich lub zawodowych, ale zawsze mających sens widzenia konkretnej drugiej osoby. (Inaczej niż planety na MC, które orientują na abstrakcyjne role i funkcje.)

Planety w pobliżu imum coeli wskazują na silne związki z rodziną, z rodzinnym środowiskiem i krajobrazem, z miejscem pochodzenia, przodkami i własnym dzieciństwem.


Czytaj więcej:


Charakter obszarów między osiami

Sektory kosmogramu pomiędzy osiami również mają swoje charaktery lub znaczenia:

Planety pomiędzy ascendentem a medium coeli (patrząc w terenie: na południowym wschodzie) wskazują na osobowość i styl życia typu „wolny pomiędzy wolnymi”. Mówiąc w skrócie, ludzie tacy są urodzonymi demokratami; mają też luźny, dowolny i tolerancyjny stosunek do świata i bliźnich.

Planety pomiędzy medium coeli a descendentem (w terenie: na południowym zachodzie) wskazują na osobowość i styl życia typu „my, powiązani więzami, trzymajmy się razem”. Oznacza to wzmożony zmysł solidarności, podtrzymywanie wartości grupy i posiadanie wspólnych grupowych tajemnic lub wtajemniczeń – przy jednoczesnym nieufnym stosunku do otoczenia.

Planety pomiędzy descendentem a imum coeli (na północnym zachodzie) wskazują na orientację na dzieło; inaczej mówiąc, ktoś z tak położonymi planetami będzie realizował się w życiu poprzez swoje wyniki, przez doprowadzenie do końca swoich zadań i „pozostawienie czegoś po sobie”.

Planety pomiędzy imum coeli a ascendentem (na północnym wschodzie) wskazują na poszukiwanie nieznanego – tego czego nie dostrzegają inni; na przekraczanie granic. Wskazują na osobowość pioniera, często niezrozumiałego dla współczesnych.


Czytaj więcej:


Pytania/ćwiczenia:


Wątek forum dla tego wykładu: Planety, znaki, osie »


2013-08-01. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Wykłady dla Kursu 2023 i wcześniejsze

SPIS ↓ Ekwiwalencje - czyli wzajemne podobieństwa i... »

Do not feed AI...
Don't copy for AI. Don't feed the AI.
This document may not be used to teach (train or feed) Artificial Intelligence systems nor may it be copied for this purpose. (C) All rights reserved by the Author, Wojciech Jóźwiak.

Nie kopiować dla AI. Nie karm AI.
Ten dokument nie może być użyty do uczenia (trenowania, karmienia) systemów Sztucznej Inteligencji (SI, AI) ani nie może być kopiowany w tym celu. (C) Wszystkie prawa zastrzeżone przez Autora, którym jest Wojciech Jóźwiak.