2009-01-28. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Tarot

« Tarot i zodiak. Dwa porządki Małych... SPIS ↓ Piątki czyli zasada negacji »

Czytaj w Czytelni

Czwórki ! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.

Tydzień temu w poprzednim wykładzie chciałem karty Małych Arkanów omawiać w kolejności "wtórnej", czyli po Trójkach, Szóstki. Jednak po rozmyślaniach wracam do porządku pierwotnego, czyli po Trójkach Czwórki, i tego porządku będę trzymać się dalej, co najwyżej będę przypominał, co wynika dla rozumienia kart z porządku wtórnego.

Przypomnę: porządek pierwotny to:

As=1=10, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 (i powrót As=1=10)

Porządek wtórny to:

As=1=10, 3, 6, 4, 9, 2, 7, 5, 8 (i powrót As=1=10)

Ciekawe, co widać, że trzy karty-punkty nie zmieniają swojego położenia, są to As=1, 4 i 7. W rzucie na koło zodiaku te karty leżą nie w punktach siedmiokrotnych (jak pozostałe) tylko w początkach znaków. I pozostają ze sobą w aspektach trygonach: leżą co 120 stopni, w wierzchołkach trójkąta foremnego.

Dla żywiołu Ognia, 1=As=10 odpowiada Baranowi (ściśle: punktowi początkowemu znaku Barana). Tu dygresja: poprawne nazwy znaków, to: znak Barana, znak Byka itd. Znaki są nazwane od gwiazdozbiorów, w których leżały kiedyś, w poprzedniej lub nawet przed-poprzedniej epoce precesyjnej. Można na ten zapis patrzeć jak na skrót: "znak Barana" = "znak, który 2500 lat temu miał swój punkt początkowy w gwiazdobiorze Barana". Taki jest związek miedzy przydomkami znaków a gwiazdozbiorami. Właściwie moglibyśmy nazwać znaki inaczej i nic by się nie zmieniło.

Dla żywiołu Ognia, dalej, karta nr 4 odpowiada znakowi Lwa (jego punktowi początkowemu). Karta nr 7 odpowiada znakowi Strzelca - w podobnym sensie.

Dla 4 żywiołów karty Czwórki odpowiadają punktom początkowym znaków stałych:


karta żywioł ekwiwalencja znak
4 Kijów ogień silna jednostka Lew
4 Pucharów woda uczucia Skorpion
4 Mieczy powietrze intelekt Wodnik
4 Monet-Cegieł ziemia rzeczy konkretne, materialne Byk

Kto jest obyty z symboliką astrologii, od razu zauważy, że znaki stałe mają swoją szczególną moc. Moc ta przejawia się przez ludzi, sprawiając, że osoby mające silnie zaznaczone (dominujące) te znaki w swoich horoskopach, są "nie do ruszenia". Są mniej uwarunkowane, bardziej "bezwarunkowe" niż inni, bardziej z siebie czerpią swoją siłę i przekonania niż z jakichś uwarunkowań zewnętrznych. Zresztą same te nazwy - Lew, Skorpion, Wodnik, Byk - budzą już szacunek.

Powyższe odczucia przenoszą się na karty-Czwórki. One też są "nie do ruszenia", i też budzą szacunek. (Przynajmniej: powinny.)


Czwórka jako punkt stabilny

Punkt stabilny to termin ścisły matematyczny; oznacza że w pobliżu tego punktu właściwości przestrzeni mało się zmieniają. Oczywiście, matematycy definiują, co to znaczy "przestrzeń, właściwości, w pobliżu, mało" - to wszystko też są ścisłe terminy. Nam wystarczy, że czwórki sygnalizują pewną niezmienność. W górach kawałek równego terenu, gdzie można położyć się na kocu, albo gdzie może wylądować śmigłowiec, najłatwiej znajdzie się na szczycie wzniesienia albo w dolinie-zagłębieniu. Wzniesienia i zagłębienia w terenie, to miejsca, które w przybliżeniu są płaskie, poziome - w przeciwieństwie do zboczy, które zawsze są przechylone. To właśnie jest idea punktu stabilnego: w jego pobliżu jest równo. Ta idea przenosi się na wszelkie życiowe działania: czwórki sygnalizują miejsce, gdzie (w pewnym sensie) jest równo. Równo, czyli osiągnięto pewnego rodzaju stabilność albo optimum.

W związku z tym Czwórki (jeśli je spersonifikujemy) są leniwe! Związane z nimi jest lenistwo - bo kto doszedł (w górach lub w życiu) do miejsca, gdzie jest równo, niechętnie je opuszcza, ponieważ iść gdzie indziej, ruszyć się z miejsca, oznacza nieuchronny wysiłek i trud brnięcia w górę lub w dół stoku. Po co się męczyć?!

Czwórki w związku z tym są jednymi z tych kart, które symbolizują osiągniecie celu. Zapytasz pewnie: już? tak szybko? Ledwo doszliśmy do trzecich kart w ciągu (były 2-ki i 3-ki), a już meta? - Podkreślam: jednymi z. Kartami dojścia do celu są też Króle (Królowie?) i Dziewiątki. Dlatego nie przypadkiem w kole zodiakalno-tarotalnym leżą one wszystkie w sąsiednich punktach, np. 4.Monet=0°Byka, Król.Mieczy=6°Byka, 9.Pucharów=8°34' Byka. Pewien sens dojścia do celu mają też Szóstki - i one akurat poprzedzają Czwórki w kole: np. 6.Mieczy= 25°43' Barana. Wreszcie sens celu a raczej kresu - że dalej pójść nie można, a przynajmniej nie można na tej, aktualnej energetycznej fali, bo jak ktoś pójdzie, to się rozpadnie lub obróci w swoje przeciwieństwo - mają Dziesiątki. (Dziesiątki są dość straszne. Ósemki też. I Piątki. Dziesiątki mają też pewne pokrewieństwo z Szóstkami, bo w Szóstkach podobnie jak w 10-kach jest coś nieludzkiego. Mam nadzieję, że opowiem o tym wszystkim we właściwym miejscu.)

Czwórki oznaczają, jako dojście do punktu stabilnego, pewne życiowe optimum, stabilizację. Ugruntowanie. Stan taki, przy którym powiada się: tak trzymać! Byle tak dalej! W tym jest oczywista sprzeczność, bo zawsze po jakimś czasie nawet najlepiej obrany kurs prowadzi na skały.

Czwórki oznaczają dobrą średnią. Właśnie optimum, ale takie "bez przesady". Czwórki też sygnalizują, że od stanu, który oznaczają, nie należy zbyt wiele wymagać, zbyt wiele po nim oczekiwać. Gdybyś powiedział(a) do Złotej Rybki: chcę towarzystwa ludzi z klasą (ogień, Kije), miłości (woda, Puchary), wiedzy (powietrze, Miecze) i domu-rezydencji (ziemia, Monety), i żeby to wszystko było w duchu Czwórek - to ona dałaby ci rzeczy solidne, ale średnie: np. średni dom, taki z katalogu od dewelopera. Średnią dobrą żonę, która dobrze gotuje, dba o dzieci i nie odmawia w sypialni, ale na szaleństwa ją nie namówisz. Solidny dyplom średnio-dobrej uczelni, na czwórkę. (Sic!) Itd. Czwórki mogłyby być patronem klasy średniej, middle-class!

W czwórkach zawarta też jest praktyczność i realizm: one mówią o rzeczach, które są realnie do osiągnięcia.

Dwójki wyrażały zasadę łączenia, rozpisaną na różne żywioły. Trójki wyrażały zasadę inicjacji, czyli ruszenia z miejsca. Czwórki oznaczają rozpisaną na żywioły zasadę stabilności. W czwórkach byty stają tym, czym są.


Dużo powiedziałem o czwórkach w ogóle, teraz krótko szczegóły.


Czwórka Kijów

Ciąg Kijów - karty lub punkty żywiołu Ognia - przedstawia drogę rozwoju, wzrastania, silnego człowieka: jednostki, która ma moc stawiać cele, inspirować innych, pociągać ich za sobą, przewodzić, fascynować i budzić entuzjazm. Dawne kultury postrzegały takich ludzi jako przedstawicieli lub wysłanników świata bogów lub Boga, na ziemi.

Czwórka Kijów oznacza ten moment czy etap rozwoju, kiedy owa wybijająca się jednostka zajmuje właściwą sobie pozycję: W ŚRODKU. Sensem 4 Kijów jest właśnie środkowość, zajęcie centralnego miejsca. Bycie w centrum: uwagi, zainteresowania, wpływów, znaczenia. W kodzie Waite'a (Waite nie zawsze się myli!) te cztery kije-drągi tworzą jakby zaimprowizowany baldachim: stoją prosto pionowo i do nich u góry przyczepiony jest wieniec z kwiatów, liści i owoców, tworzący jakby dach nad tym, kto tam zasiądzie. Dalej dwie wiwatujące panienki. Więc ta karta (cały czas mówię o talii Waite'a) pokazuje raczej możliwość zasięścia w centrum, niż że zainteresowany tam już zasiadł. Czyli bardziej możliwość niż realizację.

W talii Crowleya od rysunku ciekawszy jest tytuł: Completion, czyli "Ukończenie", dosłownie: skompletowanie. Zebranie elementów, by utworzyły całość. Te całość Crowley (a raczej jego rysowniczka) przedstawił tak, że z czterech buław utworzył układ o najwyższej symetrii: gwiazdę-rozetę o ośmiu końcach.

Układ planetarny 4 Kijów wg Crowleya to: Wenus w znaku Barana. Baran powtarza element Ognia, Wenus wskazuje na przyciąganie ludzi.

Tu warto zauważyć ten wątek w astrologii, który przyporządkowuje znakowi Lwa (0° Lwa = 4 Kijów) właśnie Wenus jako planetę silną lub wywyższoną w znaku Lwa. Warto zwrócić uwagę na wenusowe cechy znaku Lwa i ludzi z tego typu.


Czwórka Pucharów

Puchary oznaczają ewolucję uczuć, życia uczuciowego - nie tylko miłości, ale w ogóle wszelkiego emocjonalnego zaangażowania. Kochać można nie tylko osobę, ale ojczyznę, ideę albo klub sportowy. Warto w tym miejscu zastanowić się, co znaczy i jak jest używane słowo "amator" - po łacinie, dosłownie: kochający ("kochacz"!), albo zwrot "być miłośnikiem czegoś". Nasz stosunek do astrologii (i tarota w jej obrębie) jest także zgodny z miarą Pucharów, a nie inną. Gdyby nam zabrakło energii Pucharów - do astrologii - każdy z nas rzuciłby ją natychmiast i zająłby się czymś, co przynosi większą sławę (Kije), pieniądze (Monety), naukową skuteczność poznawczą (Miecze).

Czwórka Pucharów odpowiada takiemu momentowi w ewolucji zaangażowania emocjonalnego (zaangażowania na "punkcie": kobiety, mężczyzny, astrologii...), kiedy widać, że jest to szczyt tego, co można osiągnąć. Z jednej strony jest dobrze, z drugiej jest świadomość, że to już wszystko... Że ta miłość lub zamiłowanie nic więcej nie przyniesie, że więcej nie można po niej się spodziewać. Masz oto spełnienie twojego emocjonalnego zaangażowania, ale ma ono trochę gorzki posmak: naokoło jest cień.

Zwykle autorzy książek do tarota podkreślają właśnie tę negatywną stronę stanu oznaczanego przez Czwórkę Pucharów i zatem używają tej karty do straszenia klientów. Niesłusznie. Można raczej powiedzieć, że 4 Pucharów oznacza dojrzałe uczucie i emocjonalną stabilność. Przez skojarzenie ze znakiem Skorpiona można dodać, że to jest taka emocjonalna dojrzała stabilność, która gotowa jest bronić do upadłego i niekonwencjonalnymi środkami swojego stanu posiadania. To jest taka milość-namiętność-pasja, której trzeba bronić, o którą trzeba (czasem) walczyć.

U Crowleya tytuł tej kary brzmi: Luxury -  czyli luksus, ale też nadmiar, bujność, wybujałość; całkiem słusznie. Symbol astrologiczny: Księżyc w znaku Raka. Czyli Księżyc, symbol żywotności, w znaku w którym jest najsilniejszy.


Czwórka Mieczy

Znaczenie tej karty jest łatwe do zrozumienia: Miecze oznaczają ewolucję, powstawanie i konstytuowanie się pewnego porządku: porządku rozumu. To jest właśnie ta idea, którą był zafascynowany wiek Osiemnasty, wiek Oświecenia, i która wydała konstrukcje społeczne Stanów Zjednoczonych (OK!) i Rewolucji Francuskiej (brrr...), a także kazała carycy Katarzynie pozować się na Władczynię Idealną, ucieleśnienie marzeń filozofów. W tym samym duchu nieco później Hegel sławił monarchię pruską jako wcielenie absolutu. Co Czwórka Mieczy powiada: oto na wydzielonym, ograniczonym fragmencie świata stworzono-zaprowadzono idealny porządek. I to jest (powiada Czwórka...) jedynie ważne! A że za tym czworokątem coś innego się dzieje, trwają zamieszki, hulają zbójcy i wilcy, barbarzyńcy wyznają zabobony - to na razie pomińmy, przemilczmy. Ideał się oto sprawdza, pewnie da się go rozciągnąć dalej, ale w ogóle to o tym nie myślmy. Udało się!

Tam gdzie rządzi 4 Mieczy zwykle pojawia się ten dualizm: tu jest ład i realizacja jedynie słusznych zasad - tam (poza czworokątem porządku) jest chaos. Tu jest Oświecenie - tam Ciemnota. Tu panują reguły - tam nie wiadomo co. Tu wiedza - tam niewiedza. Tu pokój - tam wojna.

Oto Rozum, wraz ze swoim Porządkiem, rozepchnął się i w tym ciemnym chaotycznym świecie wygospodarował sobie kawałek przestrzeni, gdzie może w pełni zajaśnieć.

Czwórka Mieczy to Utopia. A także model - jak modele samolotów budowane przez modelarzy. Jednemu i drugiemu patronuje znak Wodnika!

Po Crowleyowsku karta nazywa się Truce - czyli rozejm, zawieszenie broni. Pośród wojny czyli chaosu wywieszono białą flagę i w ten sposób stworzono wyspę ładu, gdzie przestrzega się reguł dyplomacji. Układ planet wg Crowleya: Jowisz w Wadze.


Czwórka Monet

Sens tej karty jest bardzo prosty: oto zbudowano coś, co stoi, służy i będzie trwać. Coś jest! - i myślą tej Czwórki jest zachwyt, że jest. Jest i jest użyteczne, jak słynne pióro Heideggera: "Co to jest pióro? - Pióro służy do pisania." W ogóle ta karta jest bardzo niemiecka z ducha.

Waite narysował (tj. kazał narysować swojej przyjaciółce) mężczyznę, jakby króla,  w każdym razie w koronie, który obłożony jest czterema wielkimi złotymi monetami-pentaklami - obraz może kojarzyć się z chciwością, zachłanością, albo nawet z jakimś obłędem na tle pieniędzy i posiadania. Taki wprawdzie może być negatywny sens tej karty, ale ma ona wyraźny sens pozytywny: to jest stan ukończenia, trwałość, spełnienie i trwanie czegoś materialnego - materialnej budowli lub dzieła. To nie jest coś, co łatwo jest "obśmiać", wartość trwałych materialnych budowli trzeba sobie cenić!

Crowleyowski tytuł tej karty brzmi: Power, co znaczy zarówno moc, siła jak i władza. W komentarzu Crowley wylicza szereg słów w różnych językach, które wyrażają trwałość, mocne granice i pewność.

Na karcie Crowleya jest diagram przypominający tybetańskie czworoboczne mandale medytacyjne. Symbol planetarny: Słońce w Koziorożcu. (Przypominam, że w tym systemie, który wprowadziłem, odpowiednikiem w kole zodiaku jest punkt zero Byka. Co jedno drugiemu nie przeczy.)


W porządku wtórnym: 1, 3, 6, 4... - Czwórki następują po Szóstkach. Szóstki pokazują sytuację kogoś początkującego i starającego się, który nagle dorywa się do miejsca i stanu, gdzie ma potrzebne zasoby, czyli to, o czym marzył. Szóstki mają coś z ducha młodzieńca, który nagle awansował i dostał coś, czego dotąd nie miał, sięgnął po nieznane dotąd możliwości. I tak jest w osobistej samorealizacji (Kije), życiu uczuciowym (Puchary), poznaniu i wiedzy (Miecze) i w sprawach materialnych (Monety). W przeciwieństwie, czwórki oznaczają sytuację osoby dojrzałej, która wie, co się robi z posiadłymi zasobami. Czwórki w tym sensie reprezentują kolejny krok rozwojowy po szóstkach - tak jak szóstki są rozwinięciem Trójek.

Ale o tym w dalszym ciągu (c.d), który n.


Wojciech Jóźwiak
27 stycznia 2009


2009-01-28. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Tarot

« Tarot i zodiak. Dwa porządki Małych... SPIS ↓ Piątki czyli zasada negacji »

Do not feed AI...
Don't copy for AI. Don't feed the AI.
This document may not be used to teach (train or feed) Artificial Intelligence systems nor may it be copied for this purpose. (C) All rights reserved by the Author, Wojciech Jóźwiak.

Nie kopiować dla AI. Nie karm AI.
Ten dokument nie może być użyty do uczenia (trenowania, karmienia) systemów Sztucznej Inteligencji (SI, AI) ani nie może być kopiowany w tym celu. (C) Wszystkie prawa zastrzeżone przez Autora, którym jest Wojciech Jóźwiak.