2015-08-04. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Los, moc, karma

Czytaj w Czytelni

Saturnowe zwierzęta ! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.

Saturnowe zwierzęta: które to są i po czym je poznać?

Saturn oznacza sztywność, dyscyplinę, rygor, trzymanie się zasad. Jego podstawowym sensem, jego „rdzeniem”, są sztywne ściany, mocno trzymające całość w jednym kształcie. Można powiedzieć, że Saturn jest po to, żeby rzeczy nie rozłaziły się, żeby trzymały się swojego kształtu. Ludzie saturnowi mają swoje niezłomne (lub sztywne) zasady, których się trzymają, a saturnowy ubiór to... sztywny mundur.

Po czym w takim razie poznać saturnowe zwierzęta? – Ano po tym, że trzymają się sztywno i wyglądają jak wtłoczone w mundur albo w pancerz. Tak, żółwie, żuki i raki są niewątpliwie saturnowe. Poznajemy to po ich skorupach.

Ale ślimaki i małże mają skorupy, lecz z tych skorup wystaje ich ciało miękkie, lejące się i oślizłe. To są cechy całkiem innej planety, nie Saturna tylko Neptuna. Ośmiornica jest krewniaczką ślimaków, która ewolucyjnie zrzuciła skorupę i wyspecjalizowała się w miękkości i przelewaniu. Ośmiornice potrafią wchodzić do butelek, których szyjka jest wielokrotnie węższa niż ich ciało. Przelewają się, jakby były zrobione z samej wody. To są stworzenia w najwyższym stopniu neptunowe!

Bardzo saturnowe są owady, których ciało ukryte jest w sztywnym pancerzyku. U chrząszczy ten pancerz jest twardy szczególnie i wyglądają one jak wojownicy zakuci w zbroję. Ale widocznie nie da się przeżyć całego życia w saturnowej zbroi i chrząszcze za młodu są miękkimi larwami, pędrakami. Łatwiej rosnąć i powiększać się, kiedy ma się miękkie ciało.

Wśród naszych krewnych ssaków nie-saturnowe są gimnastykujące się na gałęziach małpy, zwłaszcza gibbony i orangutany, które są miękkie i porozciągane jak akrobaci. Nie są saturnowe koty, które chętnie przewracają się na grzbiet i słyną z miękkości. Bardziej sztywne są psy, które czują się najpewniej, gdy stoją twardo czterema łapami na ziemi. Jeszcze sztywniejsze są konie, antylopy lub żyrafy, które potrafią funkcjonować tylko w pozycji dostojnie i sztywno wyprostowanej. Konie, wiadomo, nawet do snu się nie kładą.

Bardziej od nas, ssaków, saturnowe są ptaki. Do usztywnienia zmusiło je życie w kapryśnym i chaotycznym żywiole powietrza. Samoloty muszą być sztywne – i tak samo ptaki, by latać, muszą mieć odpowiednio solidną konstrukcję. Dlatego kręgosłup zrósł im się w jeden sztywny pręt, a stawy w kończynach działają jak zawiasy. Do tego ptaki trzymają swoje ciało, lub tylko samą głowę, stale w jednym sztywnym układzie współrzędnych. Jakby znały geometrię Kartezjusza. Naprawdę! Kiedy trzymasz ptaka w ręku i nim ruszasz, jego głowa, jak tylko może, pozostaje w jednym miejscu, do tego utrzymując położenie w pionie i w poziomie. Jego świat jest sztywno i precyzyjnie zorientowany według siły ciężkości. Ponadto ptaki mają pióra, które tworzą na ich ciele rodzaj pancerza. Są ssaki bez sierści, np. słonie, delfiny i my, ale ptak bez „pudełka” z piór nie istnieje. Nawet wyobrazić sobie taki stwór trudno.

Wśród ptaków są istoty mniej lub bardziej saturnowe. Bociany i żurawie są niby podobne, ale gdy im się lepiej przyjrzeć, to okazuje się, że bocian potrafi tylko sztywno kroczyć, a żuraw również biegnie, skacze i tańczy! Bociana na niebie widzimy, jak krąży na sztywno rozpostartych skrzydłach jak aparat-szybowiec, bo latanie przez machanie skrzydłami go męczy. Żurawie robią inaczej: chociaż znają lot szybowcowy, to chętniej latają aktywnie, same biją skrzydłami nie czekając aż prąd powietrza niby jakiś taśmociąg pociągnie je ze sobą. Cechą Saturna, prócz sztywności, jest też bezwładność i czekanie na okazję. Jak widać, bocian jest wybitnie saturnowy, a żuraw ma domieszki innych planet. Żurawie wydają głosy gardłem, jakby grały na trąbce, instrumencie jowiszowym. Bociany tylko klekoczą czyli kłapią dziobem, jak na saturnowym perkusyjnym instrumencie, ksylofonie.

2015-08-04. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Los, moc, karma