Według Dukaja i Grofa

Jacek Dukaj przedstawia „koło wzrostu i dekadencji”, które uderzająco przypomina archetypy porodowe Stanisława Grofa i odwołuje się do tych samych symbolicznych planet: Saturna, Plutona, Urana i Neptuna.

Jacek Dukaj w „Drogi dla ludzkości wybierają nerdowie-miliarderzy...” (albo: "Czego nie zobaczycie w diunie"), e-Gazeta Wyborcza, 27 kwietnia 2021, pod paywallem, pisze tak:

(...) koło wzrostu i dekadencji.

A kręci się ono tak:

1. Ciężkie warunki życia kształtują silnych ludzi.

2. Silni ludzie zdobywają lub budują imperia.

3. Dostatnie, wygodne życie w imperium produkuje słabych ludzi.

4. Słabi ludzie wyprzedają lub nie potrafią obronić imperium i tym samym skazują swoich potomków na ciężkie życie.

5. Patrz 1.

Czy to nam czegoś nie przypomina? Ciężkie warunki życia – to Saturn lub raczej jego archetyp. Silni ludzie – ich patronem jest Pluton. Budują imperia – czy to nie jest Pluton bis, ta sama planeta-archetyp po raz drugi? Może. Ale imperia, różnego rodzaju, prócz siły mają szczególną cechę: jest nią sztuczność. Imperium samo nie urośnie. Konieczny jest projekt, wola i oderwanie powstającego działa od warunków, w których zaczęło być budowane. Dlatego pod to pojęcie podstawiamy Urana. Słabi ludzie – z tego imperialnego punktu widzenia lub z punktu widzenia nieubłaganej walki o przetrwanie – to zapewne jacyś marzyciele, pięknoduchy, romantycy, esteci: wśród planetarnych archetypów odpowiada im Neptun. Czyli kolejne fazy Dukajowego cyklu zostają tak przetłumaczone na planety:

od Saturna (proces zmierza) do Plutona
od Plutona do Urana
od Urana do Neptuna
od Neptuna do Saturna (i dalej od początku).

To jest ta sama sekwencja planet, którą Stanisław Grof skojarzył ze swoimi archetypami porodowymi i fazami porodu, w kolejności przestawionej o jeden punkt i przesuniętej w fazie o pół punktu:

3-4: Neptun odpowiada pierwotnej fazie symbiotycznego i rozkosznego scalenia człowieka-embriona z jego wszechświatem macicy („imperium produkuje słabych ludzi...”)
4-1: Saturn: faza, kiedy odchodzą wody płodowe, a ciało człowieka-embriona jest dręczone skurczami zaczynającego się porodu, czego psychicznym korelatem jest absolutna depresja („Słabi ludzie skazują swoich potomków na ciężkie życie”)
1-2: Pluton: faza, kiedy konieczne jest wyjście, archetypowo wyrażające się jako przejście przez ogień i śmiertelny bój ze strażnikami- potworami („Silni ludzie...”)
2-3: Uran odpowiada fazie wyjścia na zewnątrz i heroicznego skoku w wolność, lecz zarazem w totalnie obcy świat po-urodzeniowy („imperia”).

(W tej wyliczance kleiłem zdania z wcześniejszego tekstu.)

Dukaj, jako futurolog i badacz literatury SF pod futuro-kątem, co raz interferuje z tematami astrologii i planetarnych archetypów. Dlatego c.d. zapewne n.

2021-05-07. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Niebo całe w cyklach

« Merkury retro

SPIS ↓

⁂