2021-12-19. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Wykłady dla Kursu 2023 i wcześniejsze

Czytaj w Czytelni

Ekliptyka, bieguny Ziemi i żywioły ! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.

Podstawowe pojęcia: planety, ekliptyka, punkty kardynalne ekliptyki i związane z nimi żywioły.

Gdzieś we Wszechświecie unosi się nasza galaktyka, Droga Mleczna. W niej znajduje się Słońce: jedna z kilkuset miliardów gwiazd w tej galaktyce; gwiazda nieduża i przeciętna, ale wyróżnia się swoją stabilnością, gdyż od kliku miliardów lat świeci w miarę tak samo jasno. (Dla nas to dobrze, bo dzięki temu wyewoluowaliśmy i żyjemy.) Wokół Słońca krąży trudna do zliczenia liczba obiektów. Osiem z nich jest dużych (dość dużych) i mają jeszcze inne wspólne cechy, z powodu których nazwano je planetami; są to: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran i Neptun. Niektóre cechy planety ma też Pluton. Ziemia jest planetą podwójną, gdyż wokół niej krąży Księżyc. Inne planety też mają satelity czyli księżyce, ale są one małe w porównaniu z planetą macierzystą. Księżyc jest względnie wielki w porównaniu z macierzystą planetą Ziemią.

Ziemia okrążając Słońce trzyma się jednej płaszczyzny. – Tzn. orbita Ziemi jest płaska. Możemy ja narysować na kartce lub na ekranie. Tę płaszczyznę nazwano ekliptyką (lub: płaszczyzną ekliptyki). Pozostałe planety obiegają Słońce na własnych orbitach, które też są płaskie, ale ich płaszczyzny niewiele odchylają się od ekliptyki. Możemy przyjąć, że wszystkie planety zawsze znajdują się w pobliżu ekliptyki, tak, że jeśli zapomnimy, że trochę się odchylają, to nie popełnimy dużego błędu. (Najbardziej odchylają się orbity Plutona, Merkurego i Księżyca, odpowiednio: 17 stopni, 7 st., 5 st.)

Dla astrologii, ekliptyka jest jej podstawową „przestrzenią roboczą”, tzn. w astrologii zajmujemy się tym, gdzie na ekliptyce znajdują się planety i pod jakimi kątami widać je z Ziemi lub z naszego miejsca stania na Ziemi.

Ponieważ stoimy na Ziemi i astrologią zajmujemy się z ziemskiego punktu widzenia (patrzymy na świat geocentrycznie), to „widzimy” na niebie nie Ziemię, tylko Słońce – oraz pozostałe planety. Plus Księżyc, który widziany z Ziemi jest samodzielnym bytem. Słowo „widzimy” koniecznie biorę w cudzysłów, ponieważ ciała niebieskie mogą być pod horyzontem (i wtedy ich nie widzimy), mogą niknąć w promieniach Słońca (i też ich nie widzimy), a niektóre z nich – Uran, Neptun i Pluton – świecą zbyt słabo, żeby widzieć je gołym okiem. Tak więc: „widzimy” znaczy w astrologii: „wiemy, że w pewnym miejscu są”.

Ile jest planet w sensie astrologii; ile ich rysujemy w horoskopach? Dziesięć: Księżyc, Merkury, Wenus, Słońce, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton. Wyliczyłem je w kolejności średniej odległości od Ziemi.

Glify (znaki graficzne) planet w powyższej kolejności.

Planety w sensie astrologii nie wszystkie są planetami w sensie astronomii czy fizyki. Z powyższej listy dziesięciu obiektów, Słońce jest gwiazdą, Księżyc księżycem (macierzystej planety Ziemi), a Pluton jest sklasyfikowany jako planeta karłowata.

Niektórzy astrologowie lub szkoły astrologii rysują w horoskopach więcej obiektów. Najbardziej znane z nich to węzły Księżyca, Ceres, Eris (też nazywana Prozerpina), Chiron i Lilith. Czym są, na razie nie będę objaśniał.

Wróćmy do ekliptyki, która jest podstawową ramą dla astrologii. Ekliptyka jest płaszczyzną. My (wraz z Ziemią) na tej płaszczyźnie jesteśmy, a inne obiekty znajdujące się na ekliptyce widzimy na niebie. Ekliptykę możemy narysować na kartce lub na ekranie jako koło (okrąg, jeśli wolisz). Jeśli pewien obiekt-planeta znajduje się na gdzieś na ekliptyce, to zaznaczymy go na tym kole. To koło z zaznaczonymi położeniami planet, to nic innego, jak kosmogram, główne narzędzie astrologów!

Co jest w środku koła-ekliptyki? – My. Ale jest tam jeszcze coś. Z każdej płaszczyzny wystaje w obie strony prostopadła do niej linia prosta. Ta linia prosta prostopadła do ekliptyki trafia w niebo – i zaznacza na nim biegun ekliptyczny. (Tzn. tak się dzieje w naszej wyobraźni: umiemy to sobie wyobrazić i jeśli trzeba, narysować.) Ten biegun ekliptyczny narysuję w środku koła-ekliptyki:

Razem z nami i biegunem ekliptyki, w środku koła znajduje się jeszcze coś: Ziemia. Ziemia obraca się i czyni to w tempie 1 obrót na 24 godziny. Obraca się wokół osi, którą tworzą jej bieguny: północny i południowy. Oś obrotu Ziemi przedłużamy na niebo. Odpowiedni punkt bywa nazywany biegunem nieba – biegunem północnym, a drugi jest południowy. Biegun nieba umiemy znaleźć na niebie, ponieważ prawie w tym samym miejscu świeci jasna gwiazda, Gwiazda Polarna czyli Polaris. Oś obrotu Ziemi jest odchylona od osi ekliptyki (od bieguna ekliptyki) o kąt około 23 stopni. (Dokładnie: 23,4393°) To jest ten sam kąt, na jakim (w sensie szerokości geograficznej) leżą oba zwrotniki: zwrotnik Raka leży na 23° szerokości geograficznej północnej, zwrotnik Koziorożca 23° szerokości geo. południowej. (Co to są zwrotniki? To miejsca na Ziemi, gdzie najdalej od równika Słońce bywa widoczne w zenicie, prostopadle do powierzchni.) O ten sam kąt 23° odchylone są koła podbiegunowe od biegunów. (Czyli tak daleko sięga zimą noc polarna, latem zaś Słońce nie zachodzi.) Wszystkie te zjawiska na Ziemi wynikają stąd, że biegun Ziemi odchylony jest od bieguna ekliptyki!

Narysujmy biegun Ziemi odchylony od bieguna ekliptyki:

Tu zauważę jeszcze coś. Biegun ekliptyki sztywno siedzi na niebie. Sztywno celuje w pewne miejsce na niebie i swojej pozycji nie zmienia. Tak samo cała płaszczyzna ekliptyki nie zmienia swojego położenia w przestrzeni. Zabrania im się zmieniać bardzo ważna zasada fizyki: zasada zachowania momentu pędu. Ta sama zasada zachowania momentu pędu każe Ziemi nie zmieniać osi swojego obrotu. Ale ponieważ Ziemia jako bryła nie jest doskonała kulą i sama nieznacznie zmienia swój kształt, to jednak oś obrotu Ziemi trochę zmienia swój kierunek. Ale te zmiany są powolne i w tym miejscu możemy o nich nie myśleć.

Biegun Ziemi (albo: biegun nieba, w przybliżeniu równy gwieździe Polaris) odchyla się od bieguna ekliptyki w pewnym kierunku. Pokazuje pewien kierunek. Czy ten kierunek jest ważny? Tak! Więcej: jest ogromnie ważny. Jest ważny do tego stopnia, że ten kierunek na ekliptyce, który na niebie widziany jest jako punkt, dostał specjalną nazwę: nazwano go Punktem Raka. My go będziemy częściej nazywać Zerem Raka, ponieważ od niego liczy się znak Raka. (Ale o znakach będzie później.)

Ale przestrzeń jest tak zbudowana, że jeśli w niej mamy pewien punkt, to mamy też drugi punkt w przeciwnym kierunku. Tamten punkt też nazwano (uroczyście): Punkt Koziorożca. Lub Zero Koziorożca. Zaś prostopadle do tamtych dwóch punktów leżą jeszcze dwa: Punkt Barana i Punkt Wagi.

Nie powiedziałem dotąd nic o równiku. Ziemia (ponieważ obraca się, wiruje), to ma płaszczyznę prostopadłą do swojej osi obrotu. To jest równik. W kierunku Punktu Raka równik jest maksymalnie odchylony od ekliptyki – na północ czyli w kierunku bieguna północnego. Jest odchylony o tamten kąt 23 stopnie.

W kierunku Punktu Koziorożca równik jest też maksymalnie odchylony o 23 st., tyle że na południe.

Za to Punkty Barana i Wagi są to miejsca, gdzie równik przecina się z ekliptyką. Punkty te leżą jednocześnie i na równiku i na ekliptyce. To dlatego dwa razy do roku, w dniach wiosennej i jesiennej równonocy, Słońce, które stale przebywa na ekliptyce, przekracza równik – i wtedy nad równikiem świeci w południe w zenicie czyli prosto w górze nad głowami.

Punkty Raka, Wagi, Koziorożca i Barana są nazywane (razem) punktami kardynalnymi ekliptyki.

Dotąd była to astronomia czyli dział fizyki. Astrologia zaczyna się od momentu, kiedy obiektom na niebie przydajemy znaczenia. Astrologowie odkryli, że punktom kardynalnym ekliptyki (czyli punktom Raka, Wagi, Koziorożca, Barana) odpowiadają pewne bardzo ogólne kompleksy jakości, które przejawiają się w ludzkim życiu i doświadczeniu. Te jakości są od starożytności nazywane żywiołami. Punkty kardynalne ekliptyki są miejscami przyłożenia żywiołów. Są to kolejno:
w punkcie Raka: żywioł Wody
w punkcie Wagi: żywioł Powietrza
w punkcie Koziorożca: żywioł Ziemi
w punkcie Barana: żywioł Ognia.

Żywioły mają sens archetypów. I jak wszystkie archetypy, nie można ich zdefiniować, nie można wyliczyć ich cech. Są pewnymi całościami, o których możemy długo mówić, a i tak zostanie coś niedopowiedzianego. W grubym (z konieczności) przybliżeniu można powiedzieć, że:
żywioł Wody (i punkt Raka) odpowiada emocjom lub uczuciom, a także łączeniu się z innymi bytami i w większe całości;
żywioł Powietrza (i punkt Wagi) odpowiada komunikacji i wzajemnemu rezonansowi;
żywioł Ziemi (i punkt Koziorożce) odpowiada temu, co konkretne, twarde i ciężkie, co ma stałą formę (kształt) i jest policzalne;
żywioł Ognia (i punkt Barana) odpowiada energii, ruchowi i jednostkowej obecności.

O tym, jak żywioły „rozłażą się” po ekliptyce i jak z punktów kardynalnych (Raka, Wagi itd.) powstają (pączkują!) punkty harmoniczne, a wśród nich te najbardziej znane, które są początkami znaków zodiaków – o tym napiszę w następnym odcinku.

Czym są żywioły w sensie archetypu, napisałem w tekście „6. Żywioły” z cyklu (dawniej książki) „Astrologia samopoznania”. W spisie jest data 2011-07-02, ale faktycznie tamten tekst jest z r. 2004. – Koniecznie przeczytaj.

Punkty kardynalne widać w typowo rysowanych kosmogramach. Są to (po prostu) początkowe punkty czterech znaków, które tak samo się nazywają: Rak, Waga, Koziorożec i Baran.

Dlatego proponuję zadanie:

Znajdź planety w punktach kardynalnych

W swoim urodzeniowym kosmogramie (może to być kosmogram ze strony AstroAkademii) zobacz (sprawdź, znajdź), czy są w nim planety, które leżą w pobliżu punktów kardynalnych ekliptyki. Jeśli są, napisz, które to są.
(Co to znaczy: „leżą w pobliżu”? – Na razie roboczo przyjmijmy, że nie dalej niż 5 stopni po obu stronach punktu kardynalnego.)

Odpowiedź napisz w swoim indywidualnym wątku ITS (widocznym 1:1 czyli tylko dla ciebie i dla mnie) – lub w wątku ogólnym.

Jeśli już w jakimś stopniu znasz astrologię, to zastanów się, czy ta planeta jest w jakimś sensie ważna (szczególnie ważna) dla Ciebie, tzn. czy Ciebie określa bardziej niż inne planety.

Drugie zadanie, nieobowiązkowe:
Znajdź planety, które leżą w pobliżu punktów kardynalnych w urodzeniowych kosmogramach: Anji Rubik, Kurta Cobaina, Jarosława Kaczyńskiego, Lecha Wałęsy, Agnieszki Osieckiej, Sigmunda Freuda. Czy masz pomysły, jak zinterpretować te połączenia punktu i planety? Co one mogą znaczyć na tle charakteru i kariery tych osób? (Odpowiedz tylko wtedy, kiedy faktycznie masz pomysł, co znaczą.)

Zadanie nieustające, które obowiązuje dla każdego wykładu:

Przeczytaj ten wykład z kartką i ołówkiem w ręku. Wynotuj miejsca (zdania, słowa, pojęcia), których nie rozumiesz lub wydaje ci się, ze nie rozumiesz wystarczająco. Zapytaj mnie o to! – w indywidualnym wątku. (Broń boże nie wstydź się pytać. Inni tego nie widzą, ja wkrótce zapomnę.) Spróbuj znaleźć wyjaśnienia w internecie lub w posiadanych książkach. (Pewnie szybciej znajdziesz w internecie.) Wynotuj sprawy, które wywołały u ciebie jakieś szczególne emocje: zdziwiły, zaskoczyły, rozbawiły, kazały wołać „eureka”, znudziły. Podziel się ze mną tymi spostrzeżeniami. Oceń, czy ten wykład jest/był dobrze wstrzelony w twój poziom wiedzy, za trudny, lub za łatwy i niewiele wnoszący.

To samo „czytanie-notowanie z kartka i ołówkiem” zalecam przy webinariach (wykładach na wizji-fonii) i ich nagraniach.

2021-12-19. Wojciech Jóźwiak. Cykl: Wykłady dla Kursu 2023 i wcześniejsze